در سه دهه گذشته کشورهای در حال توسعه با رشد فزاینده جمعیت شهری مواجه بوده اند. اغلب این رشد جمعیت شهری در حاشیه کلانشهرها و شهرهای بزرگ این کشورها اتفاق افتاده است. تحولات جمعیتی منطقه کلانشهری تهران نیز نشان می دهد که در سه دهه گذشته جمعیت شهر تهران تنها 2.3 برابر و جمعیت پیرامونی منطقه کلانشهری تهران 7.8 برابر شده است. یعنی بخش عمده اضافه جمعیت منطقه کلانشهری تهران در مناطق پیرامونی آن ساکن شده اند. از طرفی دیگر در طی بیست سال 75-1355، حدود 40 درصد از 5 میلیون نفر اضافه جمعیت منطقه کلانشهری تهران بطور غیر رسمی در آن ساکن شده اند. توسعه پراکنده و نابسامان منطقه مسائل و مشکلات عدیده اجتماعی، فرهنگی، محیطی و سیاسی را پدید آورده است.این مطالعه برای بررسی برخی از ویژگیهای اجتماعی و اقتصادی سکونتگاههای خودرو حاشیه کلانشهر تهران و مشخصا برای پاسخگویی به سوالات زیر انجام شده است:1.        ارتباط عملکردی اینگونه سکونتگاهها بیشتر با نواحی روستائی است و یا با کلانشهر تهران؟2.        ساکنین اینگونه سکونتگاهها در چه نوع فعالیت های اقتصادی (رسمی، غیر رسمی) مشارکت دارند؟برای دستیابی به اهداف این مطالعه، 3 سکونتگاه خودرو اطراف 3 محور عمده ارتباطی تهران بصورت تصادفی انتخاب گردید: باقرآباد در محور جاده ورامین، صالح آباد در محور جاده ساوه و خاتون آباد در محور جاده خراسان. برای دریافت اطلاعات مورد نظر در این مطالعه پرسشنامه ای تنظیم و این پرسشنامه برای 206 خانوار انتخاب شده، بصورت نمونه گیری سیستماتیک از 3 سکونتگاه خودرو انتخاب شده، تکمیل گردید. تحلیل اطلاعات بدست آمده، نتایج ذیل را در بر داشته است:ارتباط عملکردی سکونتگاههای مورد بررسی بیشتر با کلانشهر تهران است و نه با مناطق روستائی، و اینکه اغلب ساکنین سکونتگاههای مورد بررسی در فعالیت های غیر رسمی شاغل هستند.

مقدمه و اهداف ارزیابی های عملکردی به عنوان ابزارهای کلیدی برای تصمیم گیری آگاهانه در تمرینات ورزشی استفاده شده و نقش مهمی در شناسایی نقص های حرکتی و بهبود عملکرد دارند. به همین دلیل هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین آزمون های عملکردی تثبیت عصبی عضلانی پویا و غربالگری حرکات عملکردی در فوتبالیست ها است. مواد و روش ها مطالعه حاضر، مطالعه ای مقطعی از نوع همبستگی است. آزمودنی ها شامل 100 فوتبالیست مرد سالم با میانگین سنی 2/2±19/8 سال، وزن 7/860±68/470 کیلوگرم و قد 5/24±177/13 سانتی متر بودند. تمامی افراد، آزمون های عملکردی تثبیت عصبی عضلانی، شامل 11 خرده آزمون و غربالگری حرکات عملکردی شامل 7 خرده آزمون را اجرا کردند و به هرکدام طبق دستورالعمل مشخص امتیاز داده شد. تمامی آزمون ها توسط یک آزمونگر انجام و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد.یافته ها بین امتیازات کلی آزمون ها همبستگی معنی دار مشاهده شد (0/351=r). بین زیرآزمون های شنا همراه با ثبات تنه (0/392=r) و ثبات چرخشی تنه (0/261=r) با امتیاز کل آزمون عملکردی تثبیت عصبی عضلانی پویا و زیرآزمون های تنطیم فشار داخل شکم (0/211=r)، دیافراگم (0/282=r)، فلکشن ران (0/194=r)، بالا آوردن پا از جلو (0/283=r) و فلکشن گردن و تنه (0/204=r) با امتیاز کلی آزمون غربالگری حرکات عملکردی همبستگی معنی داری بود.نتیجه گیری این مطالعه نشان داد فعال سازی و هماهنگی مناسب عضلات ثبات دهنده مرکزی می تواند عملکرد بهتر در آزمون های غربالگری حرکات عملکردی را به دنبال داشته باشد. این مسئله در آزمون هایی که به ثبات تنه و کنترل حرکات پویا نیاز دارند اهمیت بیشتری پیدا می کند. نقش عضلات تنفسی و تنظیم فشار داخل شکم به عنوان یک عامل مهم در ثبات ناحیه تنه باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، چون نقطه اشتراک این دو آزمون اهمیت ثبات مرکزی در اجرای مناسب الگوهای حرکتی است.

هدف: در مطالعه حاضر، ارتباط بین اختلال شناختی و اجزای عملکرد روزانه در سالمندان ساکن آسایشگاه خیریه کهریزک مورد مطالعه قرار گرفت.روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی با شرکت 184 نفر از سالمندان آسایشگاه کهریزک وضعیت شناختی و عملکرد روزانه آنها به ترتیب با استفاده از پرسشنامه های «بررسی مختصر وضعیت شناختی» و «بارتل» مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: داده ها نشان داد %31.7 از شرکت کنندگان وضعیت شناختی طبیعی و %63.3، دچار اختلال شناختی بودند. ارتباط بین وضعیت شناختی و وضعیت عملکرد روزانه بعد از تصحیح عوامل مداخله گر معنی دار بود (r=0.2 و P=0.01). با استفاده از رگرسیون لجستیک چند گانه، ارتباط بین اختلال شناختی و اختلال عملکردی سنجیده شد (p=0.05). نسبت شانس برای اختلال عملکردی روند رو به تزایدی با افزایش شدت اختلال شناختی داشت (برای اختلال شناختی خفیف =1.13 نسبت شانس با فاصله اطمینان 0.54-2.37 و برای اختلال شناختی متوسط تا شدید =3.67 نسبت شانس با فاصله اطمینان 0.39-34.35). ارتباط بین اختلال اجزای بارتل و وضعیت شناختی نشان داد بین توانایی استحمام و وضعیت شناختی (=2.33 نسبت شانس با فاصله اطمینان 1.14-4.72) و همچنین بین توانایی حرکت کردن و وضعیت شناختی (=2.96 نسبت شانس با فاصله اطمینان 1.30-6.75)، معنی دار بود.نتیجه گیری: به نظر می رسد وضعیت شناختی می تواند عامل پیش بینی کننده وضعیت عملکرد روزانه در سالمندان باشد.

مقدمه: یبوست، یک اختلال شایع در دستگاه گوارش است که بر کیفیت زندگی بیمار اثر می گذارد. یافته های حاصل از مطالعات انجام شده در رابطه با چاقی و یبوست، ضد و نقیض هستند. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی ارتباط میان چاقی عمومی و چاقی شکمی با یبوست و یبوست عملکردی در گروه بزرگی از جمعیت بزرگ سال ایرانی بود.روش ها: در این مطالعه مقطعی انجام شده روی 4457 بزرگ سال، با استفاده از اندازه های تن سنجی برگرفته از پرسش نامه خود- اجرا، افراد بر اساس شاخص توده بدنی به سه دسته افراد با وزن طبیعی، افراد با اضافه وزن و افراد چاق و بر اساس دور کمر به سه دسته طبیعی، دارای اضافه وزن شکمی و افراد با چاقی شکمی، طبقه بندی شدند. شیوع یبوست و یبوست عملکردی و اجزای آن با توجه به معیارهای III ROME مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: شیوع یبوست و یبوست عملکردی در بین افراد مورد مطالعه به ترتیب 33.6 و 15.3 درصد بود. پس از تعدیل عوامل مخدوش گر، افراد چاق نسبت به افراد با شاخص توده بدنی طبیعی، 32 درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به یبوست بودند (1.71-1.03: CI 95 درصد، 1.32=OR یا Odd ratio). ارتباط معنی داری بین چاقی با خطر ابتلا به یبوست عملکردی یافت نشد. زمانی که آنالیزها به تفکیک جنس صورت گرفت، ارتباط معنی داری بین اضافه وزن و چاقی در مدل خام با خطر ابتلا به یبوست در زنان مشاهده شد، به طوری که زنان دارای اضافه وزن، نسبت به زنان با شاخص توده بدنی طبیعی، 21 درصد (1.45-1.02: CI 95 درصد، 1.21=OR) و زنان چاق نسبت به زنان با شاخص توده بدنی طبیعی 65 درصد (2.15-1.26: CI 95 درصد، 1.65=OR) خطر بیشتری برای ابتلا به یبوست داشتند. بررسی ارتباط چاقی شکمی با یبوست و یبوست عملکردی در کل افراد مورد مطالعه، حاکی از وجود ارتباط های معنی دار بین چاقی شکمی با خطر ابتلا به یبوست و یبوست عملکردی در مدل خام بود، اما تعدیل برای عوامل مخدوش گر، باعث از بین رفتن این ارتباط ها گردید. آنالیزها به تفکیک جنس در مدل های تعدیل شده، هیچ گونه ارتباط معنی داری بین چاقی شکمی با خطر ابتلا به یبوست و یبوست عملکردی در مردان یا زنان نشان نداد.نتیجه گیری: چاقی عمومی با افزایش معنی دار خطر یبوست در این جمعیت مرتبط بود، در حالی که چاقی شکمی ارتباطی با یبوست و یبوست عملکردی نداشت. چاقی عمومی در زنان با افزایش معنی دار خطر یبوست همراه بود، در حالی که در مردان هیچ ارتباط معنی داری بین چاقی یا چاقی شکمی با یبوست و یبوست عملکردی مشاهده نشد.

مقدمه: این مطالعه مقطعی به ارزیابی ارتباط بین مصرف غذاهای ادویه دار و سوءهاضمه عملکردی در گروهی از بزرگسالان ایرانی پرداخته است.روش ها: در این مطالعه 4763 فرد بزرگسال مورد بررسی قرار گرفتند. برای ارزیابی مصرف غذاهای ادویه دار، از یک پرسش نامه ثبت عادات غذایی استفاده شد. هم چنین برای ارزیابی مشکلات گوارشی از پرسش نامه اصلاح شده Rome III که اعتبار آن قبلا مورد سنجش قرار گرفته بود، استفاده شد.یافته ها: مصرف مکرر غذاهای ادویه دار با شانس بیشتر ابتلا به سوءهاضمه عملکردی مرتبط بود .(OR: 1.64; 95% CI: 1.09-2.49) این ارتباط حتی پس از تعدیل عادات غذایی و شاخص توده بدنی معنی دار بود .(OR: 1.66; 95% CI: 1.00-2.78) ارتباط مثبت معنی داری بین مصرف غذاهای ادویه دار با سنگینی پس از صرف غذا (OR: 1.76; 95% CI: 1.29-2.40) و سوزش سردل (OR: 1.78; 95% CI: 1.30-2.44) دیده شد. ارتباط معنی داری بین مصرف مکرر غذاهای ادویه دار و سیری زودرس مشاهده نشد.نتیجه گیری: مصرف بالای غذاهای ادویه دار ارتباط مستقیم معنی داری با ابتلا به سوءهاضمه عملکردی، سنگینی پس ازصرف غذا و سوزش سردل داشت.

زمینه: خستگی و تنگی نفس ناشی از فعالیت، باعث اختلال قابل توجهی در کیفیت زندگی و توانایی عملکردی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی می گردد. لذا این پژوهش با هدف تعیین ارتباط توانایی عملکردی بیماران مبتلا به نارسایی پایدار قلبی و کیفیت زندگی، در جهت بر طرف کردن مشکلات عدیده آنان انجام شده است.مواد و روش ها: دراین مطالعه توصیفی - تحلیلی 60 بیـمار مبتلا به نارسایی پایـدار قلبی (کلاس II و III) از نظر کـیفیت زندگی، به وسیله پرسشنامه کیفیت زندگی مینه سوتا (MLHFQ) مورد ارزیابی قرارگرفته اند. جهت تعیین توانایی عملکردی بیماران، از تست پیاده روی 6 دقیقه ای استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری ضریب همبستگی اسپیرمن، رگرسیون خطی و تی تست استفاده شد.یافته ها: ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین کیفیت زندگی جسمی، روانی، اجتماعی و نمره کل کیفیت زندگی با سن، کلاس بیماری، طول مدت ابتلا، سیگار کشیدن، کسر تخلیه بطن چپ و تست پیاده روی شش دقیقه ای ارتباط معنادار وجود داشت (P<0.01). همچنین بین میزان توانایی افراد در انجام تست پیاده روی شش دقیقه ای با متغیرهای نامبرده شده، ارتباط معنادار وجود داشت (P<0.01). همچنین اثر متغیرهای سن، کلاس بیماری و توانایی عملکردی بیمار در پیش بینی تغییرات کیفیت زندگی از لحاظ آماری معنادار بود (P<0.05).نتیجه گیری: توانایی عملکردی بالا در مبتلایان به نارسایی قلبی با کیفیت زندگی بهتر مرتبط است. بنابراین بهبود توانایی عملکردی با استفاده از برنامه های توانبخشی قلبی و کنترل برخی متغیرهای قابل اصلاح، می تواند سلامت این بیماران را افزایش دهد.

زمینه و هدف: بیماری دیابت با شیوع حدود 5/4 میلیون نفر در ایران، دارای ماهیت مزمن پیشرونده به همراه عوارض طولانی مدت است که به دنبال به کارگیری نادرست مهارت های مقابله ای ناشی از تأ ثیر عامل روانشناختی احساس پیری باعث افت سلامتی می شود. پژوهش حاضر به منظور تعیین ارتباط احساس پیری با استقلال عملکردی در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو در مرکز دیابت شهرستان بروجن انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه مقطعی به روش غیراحتمالی در دسترس بر روی 123 سالمند 60 تا 74 سال مبتلا به دیابت در شهرستان بروجن انجام شد. بعد از اخذ رضایت نامه کتبی، پرسشنامه Barthelجهت ارزیابی استقلال عملکردی و Brief Ageing Perceptions Questionnaire B-APQ)) برای بررسی احساس پیری (ادراک از سالمندی) به صورت مصاحبه حضوری در مدت زمان 20 دقیقه تکمیل شد. یافته ها: یافته ها در پژوهش حاضر نشان داد که میانگین و انحراف معیار نمره کل احساس پیری در سالمندان مورد مطالعه 5/7 ± 21/58 بود که نشان از احساس نامطلوب از پدیده سالمندی داشت که بعد ادراک منفی از پیری 1/16 درصد را شامل می شد. میانگین نمره استقلال عملکردی سالمندان مورد پژوهش 8/4 ± 71/95 بود که 8/52 درصد شرکت کنندگان دارای وابستگی جزئی و کمترین تعداد (4/11%) دارای وابستگی متوسط بودند. نتایج مطالعه ارتباط آماری معنی دار و معکوس بین نمره کل استقلال عملکردی و نمره کل احساس پیری (001/0P<، 37/0-r=) را نشان داد. نتیجه گیری کلی: با توجه به نتایج این مطالعه که ارتباط معنی دار و معکوسی را بین ادراک از سالمندی و استقلال عملکردی در گروه مورد مطالعه نشان داد، شناخت و آگاهی از این گونه عوامل روانشناختی و ظرفیت و استقلال عملکردی در گروه های سنی متفاوت می تواند به سیاست گذاری مرتبط با سلامت جامع سالمندان و طراحی برنامه های پیشگیرانه به عنوان مراقبت های کل نگر و انجام مداخلات آموزشی و مشاوره ای بیانجامد. بنابراین پیشنهاد می گردد با توانمندسازی سالمندان و افزایش استقلال عملکردی در آنان، ادراک این گروه سنی را از سالمندی بهبود بخشید. برای کاهش احساس منفی از سالمندی می توان با راهکارهایی همچون آموزش و مشاوره های توانمندسازی، احساس مثبت از سالخوردگی را در آنان تقویت نمود و آنان را در راستای ارتقاء سلامت و استقلال عملکردی پیش برد.

مقدمه و هدف: با توجه به جزء جدایی ناپذیر دلبستگی مادر به جنین و اهمیت مراقبت از مادر و جنین در این دوران و پس از آن و نقش ویژه مردان به عنوان همسر و پدر در مراقبت از همسر و فرزند، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط دلبستگی مادر به جنین با سواد بهداشت عملکردی همسر در افراد مراجعه کننده به بیمارستان آیت اله طالقانی اهواز در سال 1400، انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر به صورت توصیفی همبستگی بر روی تمام زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان آیت اله طالقانی اهواز در سال 1400 و همسران آنها به شیوه دردسترس انجام گرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه های خودگزارشی اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه سواد سلامت منتظری و همکاران (1393) و مقیاس دلبستگی مادر به جنین کرانلی بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 12 انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد، میانگین نمرات بدست آمده برای دلبستگی مادر به جنین و سواد بهداشت عملکردی همسران در حد متوسط بود و با اطمینان 95 درصد، همبستگی معناداری بین متغیرهای دلبستگی مادر به جنین و سواد بهداشت عملکردی همسران وجود دارد (0/05 < p و 0/796-=r). بحث و نتیجه گیری: با توجه به وجود ارتباط میان دلبستگی مادر به جنین و سواد بهداشت عملکردی همسران اهمیت سواد بهداشت عملکردی همسران مشخص شده است؛ بنابراین لازم است در برنامه ریزی و سیاست گذاری های کلان اقتصادی اجتماعی و بهداشتی این نکته مدنظر قرار بگیرد، باشد که شاهد ارتقا سواد سلامت بیش ازپیش همه همسران باشیم.

تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی روشی غیرتهاجمی برای بررسی عملکرد مغز از طریق نوسانات فرکانس پایین سیگنال های وابسته به سطح اکسیژن خون می باشد. آنالیز عملکردی شبکه های مغزی برپایه سری های زمانی تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی معمولا با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون بین نواحی مختلف مغز انجام می شود. از آنجایی که همبستگی پیرسون ارتباطات خطی را آشکار می کند و در مورد همبستگی های غیرخطی محدودیت دارد، در این تحقیق با استفاده از روش کرنل ارتباطات عملکردی غیرخطی در داده-های تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی بیماران آلزایمر مورد ارزیابی قرار می گیرند. روش کرنل، با افزایش بعد فضا و انجام محاسبات در فضای جدید که معادل رابطه غیرخطی در فضای اولیه است، امکان ارزیابی ارتباطات عملکردی غیرخطی را فراهم می کند. برای ساخت گراف های وزن دار بدون جهت، از توابع کرنل مختلف با پارامترهای گوناگون استفاده می شود. سپس ویژگی-های سراسری گراف از جمله درجه، قدرت، طول مسیر مشخصه، ماژولاریتی، جهان کوچک و بهره وری محاسبه می شوند و آنالیز آماری غیرپارامتری جایگشتی انجام می شود. نتایج آنالیز آماری نشان می دهد که همبستگی بدست آمده از روش کرنل در مقایسه با همبستگی پیرسون تمایز بیشتری بین گروه بیمار و کنترل ایجاد می کند که می تواند به دلیل وجود ارتباطات غیرخطی ای باشد که روش پیرسون قادر به آشکارسازی آن ها نیست. همچنین در بین توابع کرنل مختلف، بیشترین تمایز آماری هنگام استفاده از کرنل چندجمله ای درجه سوم حاصل می شود. به منظور حصول اطمینان، از طبقه بند ماشین بردار پشتیبان با کرنل های مختلف نیز استفاده می گردد که بیشترین صحت طبقه بندی برابر با 79/0 ± 68/98 است. آنالیز شبکه حالت پایه نیز با روش کرنل و پیرسون انجام می شود که در آن، روش کرنل تفاوت آماری معنی دار بیشتری نشان می دهد. شایان ذکر است نواحی آنگولار راست و چپ که جزیی از شبکه حالت پایه هستند، با هیچ کدام از دو روش تمایزی نشان نمی دهند و می توان نتیجه گرفت بیماری آلزایمر بر ارتباط عملکردی این نواحی تاثیر چندانی ندارد.

هدف: استیوآرتریت زانو شایع ترین نوع آرتریت است که درد مزمن ناشی از آن کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. با این وجود روش درمانی مشخصی که باعث کاهش علایم و بهبود بیماری شود وجود ندارد. مطالعات تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) می توانند با بررسی الگوهای هم بستگی بین نواحی مختلف مغز، اطلاعاتی در مورد مکانیسم های عصبی درد فراهم کنند. بنابراین هدف: از این مطالعه تعیین تغییرات الگوهای ارتباط عملکردی در بیماران مبتلا به استیوآرتریت زانو در مقایسه با افراد سالم با استفاده از مدل های آماری پیشرفته است. مواد و روش ها: اطلاعات fMRI این مطالعه از سایتhttps: //openneuro. org/ دانلود شده است. این داده ها شامل 36 بیمار مبتلا به استیوآرتریت زانو با دامنه سنی 70-45 سال و 12 فرد سالم با دامنه سنی 78-48 سال است. در این مطالعه از مدل های گراف برای بررسی تغییرات الگوهای ارتباطی بین نواحی مغز در بیماران استیوآرتریت زانو استفاده شد. یافته ها: ارتباط عملکردی خوشه ای از نواحی Rolandic operculum right، right amygdala، left caudate nucleus، right caudate nucleus، left putamen، right putamen، left pallidum و right pallidum بین دو گروه بیمار و سالم متفاوت بود. با بررسی میزان هم بستگی نواحی این خوشه، ارتباط 16 زوج ناحیه بین دو گروه تفاوت معناداری داشتند که در مجموع دو ناحیه right Rolandic وright amygdala دارای ارتباط بیش تری در مقایسه با سایر نواحی بودند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه تغییرات ارتباط عملکردی بیماران مبتلا به استیوآرتریت زانو را نسبت به افراد سالم نشان داد که می تواند بیانگر اثرات درد مزمن بر عملکرد شبکه مغزی باشد.